Investigadorzy z Centrum Regulacji Genomowej w Barcelonie dokonali ważnego odkrycia dotyczącego ewolucji neuronów. Skupili się na placozoach, małych morskich stworzeniach o wielkości milimetra, i stwierdzili, że komórki wydzielnicze znajdujące się w tych pradawnych zwierzętach mogą być źródłem neuronów w bardziej złożonych organizmach.

Placozoos są prostymi stworzeniami, które pojawiły się na Ziemi około 800 milionów lat temu. Te maleńkie zwierzęta nie mają części ciała ani organów, przetrwają jedząc glony i mikroby. Badacze odkryli, że peptydowe komórki w placozoo wykazują oznaki neurogenezy i posiadają genetyczne moduły podobne do przedsynaptycznych struktur neuronalnych. Te komórki wykorzystują również podobny system komunikacji do procesów napędzanych przez neuropeptydazy obecne w neuronach.

Badanie obejmowało mapowanie różnych typów komórek w placozoo i analizę ich cech i genetycznych modułów. Badania wykazały, że komórki placozoos różnią się od komórek progenitorowych nabłonka za pomocą sygnałów przypominających neurogenezę. Posiadają również genetyczne moduły potrzebne do podstawowej struktury przedsynaptycznej neuronu. Jednak brakuje im składników niezbędnych do ostatecznego odbioru komunikatu neuronalnego i nie są w stanie przewodzić sygnałów elektrycznych.

Podobieństwa między peptydowymi komórkami w placozoo a neuronami są zadziwiające. Te komórki mają wiele wspólnych cech z prymitywnymi komórkami neuronowymi, co sugeruje, że mogą stanowić etap ewolucyjny w rozwoju neuronów.

To odkrycie kwestionuje dotychczasowe poglądy na temat ewolucji neuronów i sugeruje, że fundamenty neuronów zaczęły się formować 800 milionów lat temu. Z ewolucyjnego punktu widzenia, pierwsze neurony mogły powstać jako komórki wydzielnicze peptydowe podobne do tych znajdujących się w placozoo. Z czasem te komórki nabierały nowych genetycznych modułów i przekształciły się w skomplikowane systemy nerwowe obserwowane u bardziej zaawansowanych zwierząt.

Mimo że wciąż wiele pozostaje do odkrycia na temat ewolucyjnej historii układów nerwowych, to badanie dostarcza wartościowych informacji na temat pochodzenia neuronów. Obecność molekularnych podobieństw między komórkami placozoos a neuronami stawia pytania dotyczące drogi ewolucji neuronalnej i unikalnych cech różnych linii zwierzęcych.

Źródło: Centrum Regulacji Genomowej